Neurologia

Neuron jest podstawową jednostką układu nerwowego. Różni sie od innych komórek zdolnością przekazywania informacji. Uklad nerwowy człowieka składa się z okolo 100 miliardów neuronów. Przeciętny neuron ma ok. 0,1mm średnicy, ale może być długi na kilka metrów. Neuron składa się z ciała komórkowego i wypustek:
a) mnogich
b) krótkich i rozgałęzionych zwanych dendrytami
c) pojedyńczych długich zwanych aksonami
Wewnątrz centralnego systemu nerwowego neuryt jest otoczony przez nie nerwowe komórki zwane glejowymi a poza centralnym układem nerwowym jest otoczony komórkami Schwanna. Kończy się przy efektorze, telodendronem. Ciało komórki neuronu odgrywa ważną rolę w utrzymywaniu procesów metabolitycznych i wzrostowych; może być położone w dowolnym miejscu w stosunku do pozostałych części neuronu. Rozmaitość w strukturach neuronu jest olbrzymia. Różne czynnościowe i anatomiczne typy neuronu charakteryzują różne części układu nerwowego. Neuryt jest tą częścią, która osiąga nieraz olbrzymią długość. Zbiorami aksonów są nerwy i pnie nerwowe, łatwo widoczne w czasie sekcji anatomicznych. Nerwy otacza osłonka łącznotkankowa. Na podstawie spełnianych funkcji neurony dzielimy na czuciowe, ruchowe i kojarzeniowe. Neurony czuciowe (wstępujące) są albo receptorami (węchowe) albo łącznikami receptorów (smakowe), które przewodzą informacje z centralnego ukł. Nerwowego do efektorów. Neurony kojarzeniowe, które łączą dwa lub więcej neuronów leżą zwykle całe wewnątrz układu nerwowego. W przeciwieństwie do nich neurony czuciowe mają jeden koniec w centralnym układzie nerwowym a drugi w pobliżu zewnętrznego, względnie wewnętrznego. Ciała Komórek nerwowych są zwykle zgrupowane razem w skupienia zwane zwojami. Każde zgrupowanie komórek nerwowych jest zwojem. Przykładem mogą być zwoje rdzeniowe, które są jedynie zbiorem ciał komórek neuronów czuciowych i zwoje autonomiczne, które są grupami ciał komórek neuronów ruchowych. Jedną z podstawowych właściwości komórek nerwowych jest zdolność do wytwarzania i przewodzenia pobudzeń nerwowych. Szybkość przewodzenia pobudzeń elektrycznych zależy od średnicy włókien nerwowych. W zależności od rodzaju substancji chemicznej pośredniczącej w przekazywaniu pobudzenia wyróżnia się synapsy pobudzające i hamujące. Komórkom nerwowym towarzyszą komórki glejowe, które spełniają funkcje pomocnicze w stosunku do neuronów.

WŁÓKNA GRUBE A:

20-120m/sek.

WŁÓKNA ŚREDNIE B:

3-15m/sek.

WŁÓKNA CIENKIE C:

0,5-2,0m/sek.

PRZEKAŹNICTWO SYNAPTYCZNE

SYNAPSA -to miejsce styku neuronu z inną komórką nerwową, w której przekazywana jest informacja. Synapsa zawiera rozszerzone zakończenie aksonu zwane kolbką synaptyczną. W kolbce synaptycznej znajdują się mitochondria i pęcherzyki synaptyczne. Pęcherzyki zawierają subt. chemiczne pełniące rolę przekaźników. Transport przekaźnika do zakończenia neuronu wymaga nakładu energii.

ZJAWISKO BIOCHEMICZNE W SYNAPSIE:

1. POBUDZENIE - połączenie przekaźnika z receptorem w błonie postsynaptycznej zwiększa jej przepuszczalność dla jonów, zwłaszcza sodu, co prowadzi do wyzwalania potencjału czynnościowego.
2. HAMOWANIE - przekaźnik wywołujący hamowanie, łącząc się z receptorem powoduje zwiększanie przepuszczalności błony komórkowej dla jonów chloru, co porowadzi do zmniejszenia pobudliwości.